Over het slaan van vrouwen

Over het slaan van vrouwen
   

Steeds weer laait de discussie op over het vrouwonvriendelijke karakter van de islam. Altijd wordt daarbij dezelfde koranpassage - er is er dan ook maar één - in stelling gebracht als bewijs dat de islam geweld tegen vrouwen predikt. Zelden vraagt men zich af wat de ware betekenis is van het woord dat in bijna alle koranvertalingen met slaan vertaald wordt. Hoe minder men van de islam afweet, hoe stelliger men ervan overtuigd is dat geweld en islam twee handen op één buik zijn. Vandaar dat ik het nog maar eens uitleg.

• "Slaat haar"

In de koran staat inderdaad:

"... Maar zij (vrouwen) van wie u opstandigheid vreest, vermaant haar en vermijdt haar op de rustplaatsen en slaat [daraba] haar. Maar indien zij gehoorzaam (deugdzaam, godvrezend) zijn, zoekt dan geen weg tegen haar..."
(4.34)

In tegenstelling tot het woord darraba (met dubbel r) betekent daraba hooguit zachtjes slaan of vermanen. Bedoeld is dus niet het mishandelen en aftuigen van vrouwen, wat in de tijd dat de koran werd geopenbaard heel gebruikelijk was en dat in sommige samenlevingen - of die nou islamitisch zijn of niet - nog steeds is.

• "Sla hen niet"

Combineer je dit gegeven met overleveringen die gaan over het goed behandelen van vrouwen, dan kun je concluderen dat slaan niet kan: Bahz Ibn Hakim vertelde:

"Ik vroeg de profeet (vrede zij met hem) hoe om te gaan met vrouwen en hij zei: Voed ze zoals jullie jezelf voeden, kleed ze zoals jullie jezelf kleden en sla of berisp hen niet." Het recht van vrouwen op een vriendelijke behandeling blijkt ook uit de volgende overlevering: "De meest perfecte gelovigen zijn de besten in gedrag en de besten van jullie zijn degenen die het beste voor hun vrouwen zijn."
(overgeleverd door Ibn-Hanbal)

Uit andere overleveringen blijkt echter dat de profeet gezegd zou hebben dat slaan weliswaar mag, maar alleen met een miswak of heel zachtjes. Dit ondersteunt de vertaling van daraba met (zachtjes) slaan. De profeet heeft echter ook gezegd dat ware kracht niet is dat je je tegenstander tegen de grond kunt slaan, maar dat je je woede onder controle kunt houden. Als je ervan uitgaat dat een huwelijk op liefde en genegenheid moet zijn gebaseerd, zoals koran 30:21 aangeeft, dan kan je zelf wel bedenken dat slaan niet bijdraagt aan een goede sfeer in huis.

Het woord daraba in vers 34 betekent niet alleen (zachtjes) slaan, maar ook vertrekken en scheiden. Het komt in de koran op een aantal plaatsen in diverse betekenissen voor. De laatste betekenis past volgens Laleh Bakhtiar veel beter in de context van de koran, waarin ook op andere plaatsen scheiding is toegestaan. Zo geïnterpreteerd kan een man die het oneens is met zijn vrouw en het niet meer goed krijgt, ook niet na overreding of een afkoelingsperiode, beter van haar weggaan. Deze interpretatie wordt ondersteund door 2:231, waarin gesteld wordt dat een man zijn vrouw niet mag kwellen wanneer hij van haar wil scheiden.

De vertaling van Bakhtiar luidt: "Mannen zijn de ondersteuners van vrouwen omdat God sommigen van hen bevoordeeld heeft boven anderen en omdat zij van hun rijkdom geven. Dus degenen (vrouwen) die moreel handelen zijn de moreel verbondenen, degenen (vrouwen) die het ongeziene van wat God heeft beschermd, behoeden. Maar diegenen (vrouwen) wier opstandigheid gij vreest, wijs hen terecht en laat hen alleen in hun slaapplaatsen en ga van hen weg, maar als zij u gehoorzamen, zoek dan zeker geen uitvlucht tegen hen."

De conclusie moet dus zijn dat de koran en de profeet het slaan van vrouwen misschien niet met zoveel woorden verbieden, maar het zeker ook niet aanmoedigen. Eerder is sprake van het ontmoedigen en aan banden leggen van het gebruik van geweld. Mishandeling is in alle (soennitische) rechtsscholen een geldige reden voor een vrouw om echtscheiding aan te vragen.

Helaas zijn er mensen, ook islamitische geleerden, die liever selectief lezen en in de koran en de overleveringen alleen zoeken naar die teksten die hun eigen vooroordelen bevestigen. Egotrippers die graag macht uitoefenen lezen in de koran het woord slaan en concluderen dus dat het mag, terwijl ze graag vergeten wat ik hierboven allemaal heb uitgelegd. Ook mensen die de islam gewelddadig en vrouwonvriendelijk vinden, zien hun mening op deze manier bevestigd.

Muhammad Yahya